Các loại van bướm điều khiển khí nén phổ biến trên thị trường hiện nay

Van bướm khí nén là một trong những dòng van tự động được sử dụng rất phổ biến trong các hệ thống đường ống công nghiệp. Nhờ khả năng đóng mở nhanh, vận hành ổn định và phù hợp với nhiều môi trường khác nhau, dòng van này đang ngày càng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các loại van bướm điều khiển khí nén phổ biến trên thị trường, giúp bạn dễ dàng hơn trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Van bướm điều khiển khí nén là gì?

Van bướm điều khiển khí nén là loại van sử dụng lực khí nén để điều khiển việc đóng hoặc mở cánh van. Thay vì sử dụng tay gạt như các loại van thông thường, dòng van này tích hợp một bộ truyền động khí nén giúp tự động hóa hoàn toàn quá trình vận hành. Nhờ vậy, van có thể đóng mở nhanh chóng, chính xác và an toàn.

Tùy vào yêu cầu kỹ thuật, môi trường vận hành cũng như mục đích sử dụng mà van bướm điều khiển khí nén được chia thành nhiều loại khác nhau.

>>> Xem thêm: So sánh van bướm mặt bích với các loại van bướm khác

Phân loại theo cơ cấu bộ điều khiển khí nén

Van bướm điều khiển khí nén tác động đơn (Single-acting)

Loại van này có cấu tạo bao gồm một lò xo hồi và buồng khí nén. Khi cấp khí vào buồng khí, áp suất khí sẽ thắng lực lò xo, đẩy piston di chuyển và làm quay trục van để mở hoặc đóng. Khi ngừng cấp khí, lực lò xo sẽ đẩy piston trở lại vị trí ban đầu, đưa van trở về trạng thái đóng hoặc mở như cũ.

Loại van này thường được sử dụng trong các hệ thống yêu cầu đóng/mở nhanh (ON/OFF), đặc biệt là trong các môi trường yêu cầu an toàn cao như phòng chống cháy nổ. Ưu điểm lớn nhất là khi mất khí nén, van sẽ tự động quay lại vị trí an toàn theo thiết lập ban đầu.

Van bướm điều khiển khí nén tác động kép (Double-acting)

Van tác động kép không có lò xo bên trong, do đó cần khí nén cấp vào cả hai phía để đóng và mở van. Khi cấp khí vào một bên, piston sẽ dịch chuyển theo một hướng. Khi cần đảo chiều, khí nén sẽ được cấp vào phía ngược lại.

Loại van này có ưu điểm là kiểm soát tốt hơn quá trình đóng mở, đặc biệt phù hợp với các hệ thống điều tiết lưu lượng (van tuyến tính). Đồng thời, van cũng có thể giữ nguyên trạng thái (mở hoặc đóng) khi ngừng cấp khí, phù hợp cho các ứng dụng cần giữ van ở một trạng thái cố định trong thời gian dài.

Phân loại theo vật liệu chế tạo thân van

Tùy vào môi trường làm việc và loại lưu chất, van bướm điều khiển khí nén có thể được chế tạo từ nhiều vật liệu khác nhau:

Van thân gang: Thường được dùng trong các ứng dụng nước sạch, nước thải, HVAC… Gang có khả năng chịu áp tốt, độ bền cao và giá thành hợp lý.

Van thân inox (304 hoặc 316): Thích hợp cho các hệ thống có môi trường ăn mòn cao như hóa chất, thực phẩm, dược phẩm. Inox 316 có khả năng chống ăn mòn tốt hơn inox 304.

Van thân nhựa hoặc composite: Phù hợp với các môi trường ăn mòn hóa học nhẹ, lưu chất có độ tinh khiết cao hoặc các ứng dụng không yêu cầu áp lực lớn.

Phân loại theo kiểu kết nối

Việc lựa chọn kiểu kết nối phù hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lắp đặt, bảo trì và độ an toàn của hệ thống. Có 3 kiểu kết nối phổ biến:

Van kiểu Wafer: Là loại phổ biến nhất, được lắp ép giữa hai mặt bích. Dễ lắp đặt, tiết kiệm không gian và chi phí.

Van kiểu Lug: Có các lỗ bắt bulong riêng, cho phép tháo một bên hệ thống mà không ảnh hưởng bên còn lại. Thường dùng cho hệ thống cần bảo trì từng phần.

Van mặt bích (Flanged): Kết nối chắc chắn, chịu áp lực cao, phù hợp với các hệ thống có đường kính lớn.

Phân loại theo chức năng vận hành

Van bướm ON/OFF: Đóng mở hoàn toàn, thường dùng cho các hệ thống cần đóng/mở nhanh, chính xác. Góc quay từ 0 đến 90 độ.

Van bướm tuyến tính: Có thể điều chỉnh góc mở theo nhu cầu, dùng để điều tiết lưu lượng. Phù hợp với hệ thống điều khiển tự động và các quy trình cần kiểm soát lưu lượng chặt chẽ.

Phân loại đặc thù theo ngành ứng dụng

Mỗi ngành công nghiệp lại có những yêu cầu riêng về van bướm điều khiển khí nén. Dưới đây là một số loại van chuyên dụng:

Van bướm vi sinh điều khiển khí nén: Sử dụng trong ngành thực phẩm, dược phẩm với thiết kế bề mặt nhẵn mịn, dễ vệ sinh, vật liệu đạt chuẩn an toàn vệ sinh.

Van bướm WAM điều khiển khí nén: Dành cho ngành xi măng, bột đá, vật liệu rắn. Có thiết kế đặc biệt hạn chế mài mòn, gioăng bền bỉ hơn.

Van trục dọc và trục ngang: Tùy theo hướng dòng chảy và không gian lắp đặt, người dùng có thể chọn loại van với trục phù hợp để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ cao nhất.

Tổng kết và lưu ý khi lựa chọn

Việc chọn loại van bướm điều khiển khí nén phù hợp không chỉ phụ thuộc vào giá thành mà còn cần cân nhắc nhiều yếu tố khác như:

Điều kiện môi trường: nhiệt độ, áp suất, lưu chất ăn mòn hay không.

Mục đích sử dụng: điều tiết hay đóng mở nhanh.

Kiểu kết nối và không gian lắp đặt.

Yêu cầu về vệ sinh hoặc an toàn trong từng ngành nghề cụ thể.

Một số thương hiệu van bướm điều khiển khí nén được ưa chuộng trên thị trường hiện nay có thể kể đến như Wonil, Haitima, Kosaplus, Alohan... Đây đều là các hãng có uy tín, sản phẩm đạt chất lượng cao và được sử dụng rộng rãi trong nhiều hệ thống công nghiệp trong nước.

>>> xem thêm: Lưu ý quan trọng khi lắp đặt van bướm mặt bích trên hệ thống ống